نوشته‌ها

قرار داد درصدی در چاپ کتاب چگونه محاسبه می شود؟

قرار داد درصدی در چاپ کتاب چگونه محاسبه می شود؟

در بسیاری از کتابها نوشته‌هایی دباره حقوق مادی نویسنده یا مترجم دیده‌ایم. نویسنده یا مترجم بعد از عقد قرار داد با ناشر، درباره عواید مادی آن با ناشر به تفاهم می‌رسد که این تفاهم حقوق مادی مولف یا مترجم را محفوظ می‌کند. در اصل یکی از مهمترین موارد و بندهای مربوط به قرارداد چاپ کتاب موارد مربوط به حقوق مادی مولف یا مترجم است. امروزه در بند حقوق مادی مترجم یا مولف پرکاربردترین نوع قرار داد درصدی است. بسیاری از مولفان تازه کار یا باتجربه با این سوال مواجه هستند که قرار داد درصدی در چاپ کتاب چگونه محاسبه می شود؟ در این مطلب با ذکر مثال به بیان دقیق قرارداد درصدی در قرارداد چاپ کتاب خواهیم پرداخت.

قرار داد درصدی در چاپ کتاب چگونه محاسبه می شود؟

مهمترین مواردی که در فرمول تعیین قرارداد درصدی دخیل است قیمت درج شده کتاب و تعداد تیراژ می‌باشد. تعداد تیراژ کتاب و قیمت کتاب بر اساس نظر و صلاحدید ناشر و مولف یا مترجم به صورت همزمان تعیین می‌گردد. همچنین، ناشر با توجه به تحلیلی که از بازار کتاب نموده است و اینکه کتاب چقدر در بازار مخاطب خواهد داشت و چقدر نیاز وجود دارد اطلاعاتی در خصوص هم تعداد تیراژ و هم قیمت کتاب به مترجم یا مولف می‌دهد.

همچنین یکی از مولفه‌های مهم در تعیین قیمت درصدی عدد درصدی است که مولف یا مترجم با ناشر توافق می‌کند. تقریباً می‌توان گفت هیچ چیز غیرشفافی در محاسبه قیمت درصد حق مادی مولف یا مترجم وجود ندارد. در زیر مثالی از حق مادی مترجم و یا مولف در کتاب آمده است.

فرض کنید که درصد تعیین شده برای حق مولف و یا مترجم ۲۰ درصد است. از طرف دیگر تعداد تیراژ چاپ شده ۱۰۰۰ نسخه و قیمت پشت جلد کتاب نیز ۲۵۰۰۰ تومان می‌باشد. با این اطلاعات حقوق مادی مولف یا مترجم را می‌توان محاسبه نمود: 

همانطور که از فرمول بالا مشاهده می‌کنید، ۲۵۰۰۰ هزار تومان که قیمت کتاب است ضربدر تعداد تیراژ کتاب شده است (۱۰۰۰ نسخه) و نهایتاً ضربدر میزان عدد درصد شده و مجموع تقسیم بر ۱۰۰ شده است. عدد بدست آمده که ۵ میلیون تومان می‌باشد حقوق مادی مترجم یا مولف می‌باشد و نشر موظف است تا این مبلغ را به مترجم یا مولف کتاب ارایه کند.

چاپ کتاب با تیراژ پایین

چاپ کتاب با تیراژ پایین

تیراژ یا شمارگان به تعداد کل کتابهایی اطلاق می‌گردد که در یک دوره چاپ انتشار پیدا می‌کنند. برای مثال، اگر در شناسنامه کتاب تعداد تیراژ را ۲۰۰۰ جلد نوشته باشد به این منظور است که از یک کتاب ۲۰۰۰ جلد چاپ شده است. منظور از چاپ کتاب با تیراژ پایین آن است که ناشر با موافقت مولف معمولاً زیر ۱۰۰۰ جلد را در یک دوره چاپ منتشر می‌کنند. اصولی برای چاپ کتاب با تیراژ پایین وجود دارد که در زیر به انها اشاره خواهیم کرد.

چاپ کتاب با تیراژ پایین

بسیاری از مولفین سابقه و تجربه قبلی چاپ کتاب را ندارند و در نظر دارند برای اولین بار کتابی را در یک حیطه خاصی منتشر نمایند. معمولاً مولفینی که با تجربه و با سابقه هستند ناشرین انها را می‌شناسند و با توجه به کیفیتی که کتابهای قبلی او دارد راغب هستند تا کتابهای جدید وی را نیز به مرحله چاپ برسانند. چاپ کتاب با تیراژ پایین برای افرادی که شرایط زیر را دارند بسیار مفید و مناسب خواهد بود:

۱- افرادی که به تازگی وارد عرضه تالیف شده‌اند.

۲- افرادی که درباره استقبال از کتاب از سوی مخاطبین شک و تردید دارند.

۳- مولفینی که نمی‌توانند هزینه‌های چاپ در تیراژ بالا را پرداخت کنند.

۴- مولفینی که می‌خواهند در بازه زمانی مختلفی کتاب خود را چاپ کنند.

افرادی که شرایط فوق را دارند بهتر است از روش چاپ کتاب با تیراژ پایین استفاده نمایند. در چاپ کتاب با تیراژ پایین برای مثال ناشر ۱۰۰۰ جلد بر روی شناسنامه کتاب درج می‌کند اما با توافق مولف این مقدار را در سه بازه زمانی ۴ ماهه چاچ می‌کنند مثلاً ۳۰۰ نسخه در یک بازه، در بازه دوم ۴۰۰ نسخه و در بازه سوم ۳۰۰ نسخه که روی هم رفته ۱۰۰۰ جلد را شامل می‌شود.

واقعیت این است که این روش برای افرادی که که یکی از چهار شرط فوق را دارند از هر نظر مزیت‌هایی دارد. بسیاری از مولفان (چه با تجربه و چه بی‌‌تجربه) شاید بر حسب ارزشیابی و تشخیص اشتباه خود اقدام به تالیف کتابی نمایند و با صرف زمان و هزینه زیاد آن را با تیراژ بالا به چاپ برسانند. بعد از چاپ متوجه عدم استقبال خوانندگان می‌شوند و تازه درمی‌یابند که نتوانسته‌اند نیاز مخاطبین خود را به درستی پاسخ دهند. در این شرایط علاوه بر صرف هزینه و زمان، تعداد ۲۰۰۰ یا ۳۰۰۰ کتاب ساید با بیش از ۱۵ صفحه روی دست مولف باقی مانده است که خود این کتابها نیز با صرف هزاران کاعذ و جلد تولید شده‌اند. همانطور که می‌بینید گاهی چاپ کتاب با تیراژ پایین می‌تواند حافظ منافع شخصی و ملی به صورت یکجا باشد.

چاپ کتاب نارون این پیشنهاد را بر اساس ماهیت کتاب و ارزیابی دقیق آن به مولف خواهد داد تا بتوانند بر اساس کیفیت کتابی که چاپ کرده‌اند بهترین تصمیم را در باب تعداد تیراژ کتاب خود اخذ نمایند.

در نظر داشته باشید که تیراژ پایین یا بالا همیشه دال بر کیفیت کتاب نیست. بنابراین با تصمیم گیری صحیح در حیطه تعداد تیراژ شما می‌توانید در وقت و هزینه خود صرفه جویی کنید. این امکان نیز وجود دارد که شاید مولفی کتاب بسیار خوب و مفیدی را نوشته است اما از نیازمندی‌های بازار خوانندگان کتاب اطلاعات دقیقی ندارد و احساس می‌کند کتاب وی جذابیت لازم را نداشته باشد. در این صورت ارزیابی که همکاران متخصص ما در چاپ نارون انجام خواهند داد این اطمینان را به مولف خواهد داد که تیراز خود را در رقم بالایی انتخاب کند.